Kościół w Dąbrowie

Kościół w Dąbrowie

 

Pierwsze zmianki w archiwach Muzeum Kresów w Lubaczowie o Kornagach sięgają 1644 roku, gdzie początkowo mieszkali wyłącznie Kornagowie tzw. „szlachta zaściankowa królewscy leśnicy”. Kornagi była to wieś szlachecka, a wszyscy jej mieszkańcy nosili nazwisko Kornaga. Przebywali później ,,zieńciowie” z innych miejscowości, którzy nosili inne nazwiska, oraz Żydzi, którzy zajmowali się handlem i krawiectwem. Przed wojną na Kornagach mieszkała ludność rdzennie polska, ale obok na przysiołkach również swoje posiadłości mieli Żydzi i Ukraińcy. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego w 1880 roku zaliczył Kornagi do przysiółków Dąbrowy. W 1907 roku Kornagi liczyły 27 gospodarstw i 134 mieszkańców, a sama Dąbrowa 17 gospodarstw i 91 mieszkańców. Szkoła Podstawowa w Kornagach została zbudowana po I wojnie światowej w 1924 roku, a po kilkunastu latach została rozbudowana.
W czasie II wojny światowej zaczęły się tak zwane ,, czystki”, które miały ludność polską wypędzić za San. W nocy z 14 na 15 sierpnia 1945 roku miejscowość Kornagi została całkowicie spalona przez bandę UPA. Z 73 gospodarstw zostały tylko 4 domy. W tę noc ludzie, którzy zostali na swoich posiadłościach, a to 18 osób, zostali w bestialski sposób zamordowani. Uratowali się ci, którzy poszli nocować do sąsiednich wiosek. Widniały hasła- napisy ,,Lachy za San”. Ludność polska była zmuszona przebywać do trzech miesięcy w okolicach Jarosławia i Przeworska, gdyż granica biegała wzdłuż rzeki San. Po powrocie do rodzinnej miejscowości nadeszły trudne i ciężkie czasy. Trzeba było budować domy mieszkalne, budynki gospodarcze i pracować na roli by dać rodzinie utrzymanie. Miejscowość Kornagi odbudowała się, powstały budynki gospodarcze i mieszkalne murowane. Obecnie jest około 100 gospodarstw. W latach 1960 utworzono drogi dojazdowe od Lubaczowa przez Dąbrowę w kierunku Łukawca. 1970 roku doprowadzono elektryczność, która wyparła lampę naftową. W 1983 roku uruchomiono linię PKS Lubaczów- Kornagi- Łukawiec. W 1987 r. został wybudowany kościół pod wezwaniem św. Brata Alberta. Dla miejscowej ludności było to dużym udogodnieniem, ponieważ ludzie musieli chodzić do kościoła oddalonego o 5 km w Lubaczowie. W latach 90. doprowadzono wodociąg, gaz oraz została podłączona linia telefoniczna.

Zdjęcia kościoła wnętrza 

 

 

 
Cmentarz

Na przełomie 2001/ 2002 podjęto inicjatywę budowy cmentarza w Dąbrowie. Na wniosek ludności wiejskiej wspólnoty Dąbrowa złożono podania o zgodę na budowę cmentarza m.in. do dziekana dekanatu lubaczowskiego śp. ks. prałata Franciszka Nuci, Kurii Biskupiej oraz pozwolenia na budowę Starostwa Powiatowego. Powołano Komitet Budowy Cmentarza w skład którego wchodzą:
• Michał Szutka
• Józef Kubiszyn
• Józef Krzaczkowski
• Paweł Furgała
Dużym zainteresowaniem i pomocą w sprawach formalnych wykazał się Pan Michał Szwed.
Niezbędne były również badania geologiczne, które miały wykazać na jakim poziomie znajdują się wody gruntowe. Przeprowadził je 12 września 2003 roku inż. Stanisław Wójciak. Potrzebna również była zgoda Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz decyzja o lokalnej inwestycji celu publicznego wystawiona od Wójta Gminy Lubaczów.
Po otrzymaniu tych wszystkich pozwoleń zaczęto szukać działkę pod budowę. 11.07.2003 roku zakupiono z Agencji Rolnej, działkę o numerze ewidencyjnym 157 o powierzchni 76a. Następnie przystąpiono do wykonania planu cmentarza oraz kaplicy cmentarnej. Tego zadnia podjęła się firma LEMAZ. W kolejnym kroku przystąpiono do budowy ogrodzenia. Prace te zostały wykonane przez ludność z Dąbrowy za zebrane składki miesięczne na rzecz cmentarza. Po tych czynnościach został postawiony drewniany krzyż, który został wykonany i postawiony przez tutejszą ludność. Plac pod budowę został poświęcony w 2007 roku przez ks. bp Mariusza Leszczyńskiego. Następnie podzielono działkę na odpowiednie kwatery. Po tym wydarzeniu była już możliwość pochówku na cmentarzy w Dąbrowie. Przystąpiono do budowy kaplicy cmentarnej. Materiał niezbędny do budowy taki jak: bloczki ceramiczne, żwir, blacha zostały zakupione także ze składek mieszkańców, natomiast drewno do wykonania dachu oraz odpowiednich szalunków zostało przekazane przez gminę Lubaczów z lasu gminnego z terenu Dąbrowy. W 2010 roku kaplica została wykończona wewnątrz: wylano wylewki, tynki, pomalowano ściany, obito sufit panelami. Stworzono również drewniane prezbiterium, które wykonał Pan Michał Szutka. Ołtarz i ambona zostały przeniesione z kościoła z Dąbrowy.
Obraz „ Jezu Ufam Tobie” został zakupiony do kaplicy cmentarnej przez Radnego Powiatu Lubaczowskiego.
Cmentarz w Dąbrowie należy go jednych z najmłodszych i najnowszych. Na chwilę obecną spoczywa na nim 31 osób.

 

Zbiorowy grób, w którym złożono osoby ekshumowane z pobliskiego lasu

Cmentarz w lesie

Cmentarz ten jest jednym z najstarszych w całej okolicy, jest jednak bardzo mały, bo pochowano na nim 6 osób. Znajduje się on w pobliskim lesie. Został on utworzony jeszcze przed I wojną światową i pochowano tam dwoje nieznanych ludzi, których pochówku nie można było dokonać na cmentarzu komunalnym w Lubaczowie, ponieważ te osoby zmarły prawdopodobnie z powodu epidemii cholery.
Następne 4 osoby zostały pochowane na nim podczas II wojny światowej i są nimi mieszkańcy Kornagów:
• Jan Kulczycki
• Katarzyna Kornaga
• Maria Kornaga
• Andrzej Kornaga
Zostali oni brutalni zabici podczas jednego z trzech napadów bandy UPA na miejscowość Kornagi. Miał on miejsce w nocy 14 na 15 sierpnia 1943 roku. W 2016 roku poddano ekshumacji ciała znajdujących się tam osób, które następnie zostały przeniesione i pochowane na miejscowym cmentarzu.

 

Kapliczki i krzyże

 

Kapliczka drewniana

Podczas II wojny światowej Andrzej Nazarko mieszkaniec wsi, schronił się za stojącą w tym miejscu kapliczką przed wystrzelonymi w jego kierunku kulami. Kapliczka uratowała mu życie, lecz została zniszczona. W tym dniu Andrzej przyrzekł sobie, że na pamiątkę odbuduje tę kapliczkę. Tak też się stało i w 1956 roku zbudował nową.

Kapliczka z figurką Matki Boskiej

Kapliczka Matki Boskiej została wybudowana przed I wojną światową przez Pana Kokockiego w intencji zmarłych w tym czasie, po ciężkich chorobach mieszkańców wsi.

Kamienny krzyż na posesji Państwa Czarnych

Krzyż został ufundowany przez Błażeja Łopucha we wrześniu 1899 roku na pamiątkę osiedlenia się w Dąbrowie. Krzyż wykonany jest z kamienia, w zwieńczeniu wykuty wizerunek Pana Jezusa oraz postacie: Matki Boskiej- po prawej i Marii Magdaleny- po lewej stronie.

Krzyż w przysiółku Kornagi, znajdujący się na posesji państwa Pukasów.

Pierwszy krzyż postawiono w tym miejscu 20 maja 1945 roku. Wykonany był z drewna i posiadał charakterystycznie profilowane ramiona. W 1998 roku zastąpiono go nowym o identycznym wyglądzie, natomiast poprzedni przeniesiono do pobliskiego lasu, obok znajdujących się tam mogił z czasów wojny.

Metalowy krzyż w lesie na Kornagach

Wybudowany z inicjatywy Michała Szutki w latach 70. ubiegłego stulecia. Krzyż stoi przy mogiłach mieszkańców Kornagów zamordowanych przez UPA, w czasie II wojny światowej. Niegdyś odbywały się tu procesje polne i „majówki”.

 

Przydrożne krzyże

 

Znajdują się one na gruncie Państwa Furgałów. Stary, drewniany krzyż został zastąpiony w 2004 nowym ufundowanym przez Pana Pawła Furgałę, zaś kamienny krzyż został wyrestaurowany w 2017 roku.

Przydrożny krzyż na wzniesieniu

 

Krzyż na posesji Państwa Furgałów

Przydrożny krzyż na „Sosnowej Górze”

 

Przydrożny krzyż na „Guzdówce”

 

opracował – Tomasz Furgała z Dąbrowy